Onderlijnen deel 2:  Sleeves voor staal en nylon.

In het eerste deel werd het knopen van stalen onderlijnen behandeld. In dit tweede deel komt de sleeves-techniek aan de beurt voor onderlijnen in staal en nylon.

1.MATERIAAL

A. De leader

Hier hebben we de keuze tussen staalkabel of nylon/fluocarbon.

Staalkabel komt in twee soorten: naakt of Steelon (kabel met een kunststof mantel).

B. De sleeves

Er zijn 3 vormen van krimpbussen: rond, ovaal en dubbel (8-vorm). Sleeves worden gemaakt in aluminium of koper (indien koper dan meestal vertind of zwart gemaakt).

C. De krimptang

Gebruik enkel tangen specifiek voor sleeves bedoeld, en de juiste tang voor elk type sleeve.

De hol/bol tang is voor ronde sleeves. De bolle kant heeft tandjes, waardoor de sleeve goed op de leader vastknijpt.

Voor ovale en dubbele sleeves gebruiken we de hol/hol tang.

Op deze hol/hol tang zitten aan de zijkanten knipscharen.

D. De kniptang

Nodig voor het doorknippen van het leadermateriaal. Op de hol/hol tang zit meestal opzij een knipschaar die mooi recht afknipt. Of we gebruiken  een kniptang (type pianodraad).

2. BASISREGELS

• De ronde sleeve kan voor alle materialen gebruikt worden, en is de beste keuze voor steelon (staalkabel met nylon mantel).
• Maar voor naakte kabel en zeker voor nylon zijn de ovale of dubbele bussen superieur.
• Sleeves nooit te groot kiezen : ideaal is een bus waarin het leadermateriaal nog net past.
• Nooit krimpen tot het uiteinde van de bus, want anders beschadigt de ingeknepen rand het leadermateriaal.
• Gebruik het juiste type krimptang :

  Voor ronde bussen gebruiken we de hol/bol krimptang.

  Voor ovale en dubbele bussen is enkel het hol/hol type geschikt.

• Gebruik de krimptang  op de juiste manier : bij het hol/hol type dient de ovale of dubbele sleeve VERTICAAL in de holten geplaatst.
• Bij gebruik van stalen leaders  altijd koperen bussen nemen, nooit aluminium  vanwege galvanische corrosie. (de alu sleeve rot dan weg)
• Oppassen  voor uitstekende eindjes staalkabel! Deze kunnen zeer ernstige wonden veroorzaken. Bedek de eindjes in een sleeve, met krimpkous of tape.
• Voor je een Vlaams oog legt altijd eerst de sleeve(s) op de leader schuiven.

3. KRIMPEN MET SLEEVES

3.1 SLEEVES IN NYLON/FLUOCARBON

Dikke  nylon en fluocarbon kunnen geknoopt worden, en dit wordt in een later deel behandeld,  maar persoonlijk verkies ik het gebruik van sleeves vanaf 90/100.

BASISTECHNIEK:

Gebruik voor dik nylon/fluocarbon steeds ovale, of beter nog, dubbele bussen.

U kiest een bus waar de lijn nog net in past.

Het losse eind van de leader wordt in de bus gestoken en langs de andere kant terug om zo een lus te vormen.

Laat het losse eind voorlopig nog  ver uit de sleeve om een stopknobbel te maken. Dit doen we door het eind voorzichtig met een vlam te verwarmen tot er een knobbeltje gevormd is. Als het knobbeltje afgekoeld is, trekken we de leader door de sleeve tot het knobbeltje tegen de sleeve zit en we een lus (grootte naar keuze) overhouden.

Zetten we op deze manier een haak of wartel, dan trekken we de lus aan  tot de sleeve kort tegen de haak zit, maar niet helemaal ertegen.

Nu gaan we de sleeve krimpen met een hol/hol krimptang, waarbij we de sleeve VERTICAAL in de tang plaatsen.

Vastkrimpen in het midden van de bus. Is de bus lang dan krimpen we over de ganse lengte. We stoppen met krimpen een eindje van de randen. Vooral NIET de randen inkrimpen.

Problemen en oplossingen

Gebruik je een eenvoudige lus met 1 sleeve zoals hierboven, dan is het zaak om de sleeve héél stevig te krimpen, want anders slipt deze gegarandeerd.

Omdat we hierbij de nylon extreem samenpletten zal de nylon sterk aan trekkracht verliezen. Met een zeer zware nylon leader hebben we wel overschot, maar toch…

Uit mijn testen blijkt ook dat, zelfs zeer goed aangeknepen, we met een enkele sleeve nooit absolute zekerheid hebben dat de krimp niet zal slippen.

Vandaar dat we best op veilig spelen en de montage upgraden :

Een Vlaams Oog.

Geeft zekerheid, want het Vlaams Oog ontlast in belangrijke mate de  sleeve.

Bij zeer zware belasting zal het Vlaams Oog zich aantrekken, maar doorslippen van de sleeve is uitgesloten.

Eind door ring van wartel of haak, en we leggen een gewone overhandse knoop.

We stoppen eindje door ring en gaan nog eens extra door knoop. We krijgen dus een gewone knoop extra doorgehaald. (In dun materiaal kan je nog eens extra doorhalen.

Sleeves in tandem

Een Vlaams oog is nogal volumineus en niet handig als we bijvoorbeeld met een fleurnaald werken. Twee sleeves in tandem is dan een alternatief. Big game vissers gebruiken vaak meerdere sleeves in tandem voor extra zekerheid. Ik kan ze daarin geen ongelijk geven, want sleeves in tandem moeten niet extreem vastgeknepen worden én er is geen gevaar voor doorslippen.

Vebinding met alle veiligheids toeters en bellen: Vlaams oog én twee sleeves in tandem.

3.2 SLEEVES IN STEELON

Ovale en dubbele bussen houden soms goed, maar vaak lost de mantel en dan slipt alles door.

Heb veel geëxperimenteerd en ben tot de conclusie gekomen dat voor steelon een ronde bus in combinatie met de hol/bol krimptang de beste manier is.

Maar ook dan blijft het risico dat de sleeve gaat slippen.

De oplossingen zijn zoals hierboven : een Vlaams Oog en/of sleeves in tandem.

Een andere klassieke truuk om een sleeve vaster op steelon te zetten gaat als volgt :

Nadat we het eindje door de sleeve hebben geschoven, plooien we het eindje terug (zeker de lengte van de sleeve).

Dan schuiven we het dubbele eindje terug in de sleeve en krimpen.

3.3 SLEEVES IN NAAKTE KABEL

Ronde bussen in combinatie met de hol/bol krimptang zijn een mogelijkheid, maar niet ideaal. Beter zijn de ovale en zeker de dubbele sleeves met de hol/hol tang.

Staal is veel harder dan nylon, en we kunnen de sleeves  goed stevig vastkrimpen zonder dat de leader veel aan trekkracht verliest.

Ook hier voor de zekerheid een Vlaamse Oog of tandem-sleeves gebruiken.

Als we sleeves in tandem zetten kunnen we eventueel  een dubbele ‘beetlijn’ maken. Dit gaat als volgt :

We plaatsen de eerste sleeve (of zelfs twee in tandem) en laten een lang eind over. De lengte kies je in functie van hoe lang je het dubbele gedeelte wenst. We draaien het lange en korte eind in een ‘haywire twist’ (denk aan de twist van prikkeldraad) en krimpen de laatste sleeve. Vissers die op haai gaan gebruiken dit systeem vaak.

In deel 3 zullen we het splitsen van stalen onderlijnen behandelen.