DEEL 1

 

 

 

 Er zijn twee manieren om verbindingen te maken in staalkabel: sleeves (krimpbussen) of knopen. De meeste doe het zelvers gebruiken sleeves, en ook op de winkel-onderlijnen vinden we enkel deze. Toch zijn sleeves niet altijd beter dan knopen.  Een woordje uitleg.

• Een correcte verbinding met krimpbus is zeer sterk en betrouwbaar. Maar dit is zeer afhankelijk van de juiste kabel-sleeve combinatie én de juiste krimptang voor die combo. Een krimp kan er perfect uitzien en ook, uit de hand getest, muurvast lijken. Maar misschien toch slippen bij een fractie van de normale sterkte als we hem écht zwaar belasten.
• Vandaar dat we een sleeve best combineren met een Vlaams oog, maar dan wordt het geheel nogal volumineus en opzichtig.
• Knopen zijn  discreter dan krimps, wat een voordeel kan zijn.
• Tenzij je gaat sleuren met een complete krimpset  is het niet mogelijk om aan het water even snel een onderlijn te krimpen, een haak te vervangen enz. Een knoop daarentegen leg je in enkele seconden. En al wat je nodig hebt om een onderlijn te maken is een rolletje staalkabel en een kniptangetje.
• De keuze wordt ook bepaald door de dikte van het materiaal: vanaf 70/100 zijn de meeste knopen moeilijk aan te trekken en is het beter om met sleeves te werken.

Omdat de meeste vissers niet vertrouwd zijn met knopen in staal  bekijken we deze eerst. Sleeves worden later in deel 2 behandeld.

Er zijn meerdere soorten van stalen onderlijnen, en welke knopen geschikt zijn hangt af van het type kabel.  Stalen kabels zijn geslagen uit meerdere staaldraden, en hoe meer draden hoe soepeler de kabel. Een overzichtje.

 

Gewone staalkabels (naakt, zonder coating)

7-strand

Zo genoemd naar het aantal draden in de kabel. Redelijk soepel maar nog stug genoeg om een wikkel-verbinding mogelijk te maken.

49-strand

Geslagen met 49 draden. Veel soepeler dan 7-strand, wat  voor het vissen op bepaalde soorten interessant kan zijn. Gedraagt zich een beetje als een veer  en daardoor een stuk moeilijker te knopen dan 7-strand. Kan ook niet gewikkeld worden.

Naakte 49-strand

Staalkabel met coating

Steelon

Deze merknaam wordt courant gebruikt voor  7-strand met een mantel uit nylon of andere kunststof. De mantel is bedoeld om het vervelende  kinken en krullen van staalkabel  te beperken en het helpt inderdaad een beetje. Mirakels moeten we echter niet verwachten. Elke staalkabel zal zich vroeg of laat in bochten krullen (zeker na belasting) en stalen onderlijnen moeten zowieso regelmatig gecontroleerd worden. Door de coating is steelon beduidend dikker dan naakte kabel van dezelfde breeksterkte, maar toch vinden veel vissers dat steelon de vis minder afschrikt.

Steelon 7-strand

 

DE KNOPEN:

 

7-STRAND KABEL

 

VERBINDING 1:  Een LUS  in 7-Strand

Vaak interessant want  met een lus kunnen we zowat alles doen: een haak monteren, de onderlijn aan een speld (link) hangen,  met een fleurnaald werken enz. De beste manier om een lus te knopen  in staalkabel (gelijk welk type) is met een ‘perfecte’ knoop. In het Engels bekend als de “perfection knot” en het is inderdaad een speciale. Kijk maar:

• De knoop is stokoud en wordt in zowat elk vis-en knopenboek beschreven. Maar blijkbaar zijn de meeste van deze schrijvers niet vertrouwd met de juiste (lees: makkelijkste) manier om de perfection te binden. Vandaar dat we meestal heel ingewikkelde tekeningen krijgen waar geen normaal mens aan wil beginnen.
• Maar op de juiste manier leg je deze knoop zonder nadenken en in enkele seconden.
• De perfection is de meest discrete van alle lus-knopen. Klein in volume én het eindje kan zonder risico kort afgeknipt worden.
• Zowel in nylon als in staal geeft de knoop prima resultaten: 80%  voor 7-strand. Voor nylon, steelon en 49-strand zeker 85%. Er zijn  sterkere lusknopen, maar die zijn wel veel volumineuzer. En  +80%  is voor een  onderlijn in principe voldoende.  Zeker bij een stalen onderlijn, die we meestal zwaarder nemen dan de hoofdlijn.

 

Bindwijze Perfection-knot

Lus in eindje, met korte eind onder vaste eind

 

 

Vastknijpen tussen duim en wijsvinger

 

 

Met korte eind naar links over duimnagel, dan achter eerste lus om, terug naar links voor eerste lus. Het korte eindje zit nu tussen duim en eerste lus. Op de foto zien we voorlopig resultaat.

 

 

We halen de lus die op de duimagel zit door de eerste lus. Terwijl we korte eindje wat vasthouden zetten we de knoop  door aan  de lus te trekken terwijl we de hoofdlijn vasthouden. Klaar. Met wat ervaring kunnen we de grootte van de lus naar keuze bepalen tijdens het aantrekken, van groot tot zeer klein.

Als we wartel of haak in de lus willen, kan dit een voudig door de wartel op het losse eind te schuiven als we links over de duim gaan. Als we de wartel dan door de eerste lus halen is de knoop meteen gevormd.

 

 

 

 

VERBINDING 2:  7-STRAND  AAN OOG ( WARTEL,  HAAK, RING )

 

1. DE 8-KNOOP

Klassieke knoop, bijzonder geschikt voor 7-strand. Al mijn testen geven aan dat de breeksterkte zeker 90% bedraagt!

Niet geschikt voor steelon: de coating verschuift vaak en de breeksterkte is dan ondermaats.

Bindwijze 8-knoop

Korte eind door haak/wartel, dan onder en over vaste lijn zodat 8-knoop ontstaat. Met tang aan kort eindje aantrekken terwijl je hoofdlijn  vasthoudt.

2. OVERHANDSE KNOOP EXTRA DOORGEHAALD

Zeer simpel maar oersterk in naakte staalkabel. Bij dunnere kabel 3 maal doorhalen, bij dikkere 2 maal. Ook deze geeft 90+% sterkte.

Niet geschikt voor steelon.

Bindwijze

Korte eind door oog, dan gewone overhandse knoop die we nog één of twee keer extra doorhalen. Aantrekken met tang aan korte eind terwijl je hoofdlijn vasthoudt

3. OMSLAG MET WIKKELING

7-strand is stijf genoeg voor een wikkeling. Om de grootste spanning van de wikkeling weg te nemen moet de kabel op het oog ‘geblokkeerd’ worden. Sommigen doen dat met een overhandse knoop of een Vlaams oog, maar ik vind de versie waarbij de kabel om het oog wordt omgeslagen beter en sterker.

Niet geschikt voor 49-strand want die is veel te soepel.

Bindwijze

Door ring van de haak/wartel, terug langs zelfde kant zodat lijn lus vormt door oog. Langs haak/wartel om.

Omslaan. Goed aantrekken.

Eindje kort en strak rond vaste eind wikkelen. Een forcepstang is goed hulpmiddel

49-STRAND

1.LUS

Perfection knot.

De perfection is zowat de enig knoop die nog goed gelegd kan worden in 49-strand dikker dan pakweg 50/100.

 

2. AAN OOG

8-knoop en overhandse knoop extra doorgehaald

Zijn goede knopen  in de dunne maten,maar problematisch bij dikkere kabel. De kabel is zo veerkrachtig dat de knoop zich niet ‘zet’ maar altijd opengaat.

 

STEELON

1.LUS

Perfection knot

Geeft zeer goede resultaten in steelon, en makkelijk te knopen  tot 70/100.

Perfection-lus in 70/100 steelon: zeer discreet én sterk!

2.AAN OOG

1.OMSLAG MET WIKKELING

Zoals daarjuist beschreven en ook  geschikt voor 7-strand Steelon. Sommigen smelten de  coating van de wikkeling met een aansteker of lijmen deze met superlijm, maar dat is echt niet nodig.

Omslag met wikkeling in steelon

2. OUDE VISSER

Zeer eenvoudig en toch erg goed voor steelon. Breeksterkte zeker 85%.

Bindwijze

 

Lin twee keer door oog van wartel/haak. Korte eind over vaste lijn heen en door dubbele lus. Aantrekken

De extra enkele knoop zoals hier op de afbeelding rechts is niet nodig

3.  8-KNOOP OP LIJN

Even sterk als de oude visser maar nogal ingewikkeld en delicaat om te leggen. Deze is ook geschikt voor blote 7-strand tot 60/100

Bindwijze

Moeilijk uit te leggen. De tekening volgen. Om krullen van de kabel tijdens aantrekken te vermijden: acht-knoop op de lijn naar boven schuiven (23-30 cm), dan redelijk aantrekken maar nog niet echt hard. Terwijl we hoofdlijn vasthouden de 8-knoop terug naar beneden schuiven tot tegen oog. Dan vasttrekken met tang aan korte eind.

CONCLUSIE

In dun materiaal is er niet veel verschil: alle soorten staalkabel kunnen makkelijk en snel geknoopt worden, met een prima breeksterkte.

In wat dikker materiaal is Steelon echter de kabel die het makkelijkst knoopt, en voor dikke 49-strand is enkel de perfection knoop geschikt.